Jedna rodzina

Witam serdecznie,

Bardzo cieszę się z tego, że trafiłeś na tę stronę. Może to świadczyć o tym, że interesujesz się historią rodziny Hannak lub kimś kogo z tą rodziną coś kiedykolwiek wiązało.

Nazywam się Witold Hanak, mieszkam we Wrocławiu gdzie sprowadzili się moim przodkowie w 2 poł. XIXw. z Górnego Śląska, z ziemi niemodlińskiej od strony Bramy Morawskiej.

Za cel postawiłem sobie połączyć w jedno wszystkie gałęzie drzewa mojego rodu. Być może jest to zajęcie na długie lata bądź też nawet niewykonalne – tak czy inaczej będę próbował.

Zakres opracowania

Jak już wspomniałem – chciałbym tu zamieścić informacje o członkach rodziny Hannak.

W chwili obecnej większość moich prac koncentruje się w rejonie geograficznego Śląska.

Interesują mnie wszystkie osoby noszące nazwisko Hannak oraz ich potomkowie, a także osoby związane z nimi węzłem małżeńskim.

Formy nazwiska

W dokumentach archiwalnych można spotkać się z następującą pisownią:

Hannak

Hannack

Haňak (Hanak)

Prawdopodobną wersją nazwiska jest także Hennek

Etymologia nazwiska

Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny', Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001. podaje:

Hanak 1396Hannak 1445 - od imienia Han, które stanowi niemieckie skrócenie od Johann, Johannes ( = Jan ). W Polsce w okresie średniowiecza używane było jak odpowiednik imienia Jan. Niektóre formy z tej grupy nazwisk ( od Han 1385 ) mogą pochodzić też od imion Hanna, Anna

Stanisław Rospond, 'Słownik nazwisk śląskich' część II, Ossolineum, Wrocław 1967-1973. podaje oprócz wcześniejszego wytłumaczenia – także możliwość powstania nazwiska od nazwy geograficznej;fragmentu środkowych Moraw – Haná , skąd wywodzi się gwara hanacka

 

 

Rozmieszczenie geograficzne (NOWE)

W Niemczech w chwili obecnej żyje ok 450 osób o nazwisku Hannak, ok 150 osób o nazwisku Hannack i ok 550 osób o nazwisku Hanak (razem 1.150)

W Czechach w chwili obecnej żyje ok 900 osób o nazwisku Hanak (razem 900)

W Polsce (w większości na Śląsku) – w latach 90 XXw żyło 9 osób o nazwisku Hannak oraz 513 osób o nazwisku Hanak. Obecnie - żyje 5 osób o nazwisku Hannak oraz 549 osób o nazwisku Hanak. (razem 554)

W Austrii w chwili obecnej żyje ok 70 osób o nazwisku Hannak i ok 150 osób o nazwisku Hanak (razem 220)

Na Węgrzech żyje ok 10 osób o nazwisku Hannak i ponad 200 osób o nazwisku Hanak (razem 210)

Z wyliczeń tych można wnioskować, że forma Hanak jest zdecydowanie częstsza i jej ciężar spoczywa obecnie na terenie północnych obszarów dawnych Austro-Węgier. Mogło by to potwierdzać hipotezę odmiejscowego powstania nazwiska, jednak należy pamiętać o migracji ludności.

Obecne rozmieszczenie i forma nazwiska mogą sugerować, że forma Hannak utrwaliła się na obszarze związanym z kulturą niemieckojęzyczną, zaś forma Hanak – z kulturą czeskojęzyczną.

Podział na te dwie formy musiał dokonać się bardzo wcześnie – co potwierdza K.Rymut rejestrując wystąpienie osobnych nazwisk na przełomie XIV i XV wieku.

Jednakże w istniejących archiwaliach, obie te formy są często stosowane zamiennie w stosunku do tych samych osób !

Na terenach znajdujących się obecnie w granicach Polski, przed II Wojną Światową nazwisko to można było odnaleźć na terenie Śląska oraz Prus Wschodnich. Wiele osób wyjechało po zakończeniu II Wojny Światowej do Niemiec. Obecnie osoby noszące nazwisko Hannak lub Hanak skoncentrowane są obecnie w pasie Rybnik-Będzin. Taka koncentracja może wynikać z obecności morawskich enklaw na Śląsku Austriackim, a powstałych przed XVIII wiekiem.

 

Cele do zrealizowania w pierwszej kolejności:

1. Ustalenie powiązań pomiędzy rodzinami zamieszkałymi w powiecie niemodlińskim (Kreis Falkenberg)

2. Ustalenie powiązań pomiędzy rodzinami zamieszkałymi na Śląsku - w rejonie Opola oraz pasa Rybnik-Będzin

3. Ustalenie historii rodzin które opuściły Śląsk po zakończeniu II WŚ.

 

Genetyka - czyli jeszcze jedno narzędzie poszukiwań; 

Aby móc zweryfikować hipotezy dotyczące pochodzenia nazwiska i mając na uwadze możliwość powiązania gałęzi różnych rodzin ze sobą - zdecydowałem się na badanie genetyczne, które określiło mój haplotyp, oraz 500 markerów z chromosomu Y. Udział w projekcie "Polish FamilyTree DNA Project" pozwala określić mój haplotyp na R1a1a1b1a1a1a1a3 (Słowianie Zachodni R-YP610) co skłania mnie do potwierdzenia hipotezy odmiejscowego pochodzenia nazwiska. Oczywiście - opieranie się tylko na jednej, mojej własnej próbce było by błędem. Moim marzeniem jest, by badaniu poddały się też inne osoby (mężczyźni) noszący nazwisko z "hanackiej" grupy - by można było określić zależności pomiędzy nami. Może kiedyś i Ty się na to zdecydujesz ?

Najbliższym znalezionym dalekim krewnym jest Vasile Hurgoi wywodzący się z obecnych Węgier, a którego przodek w XIX wiecznych dokumentach określany jest "jako Słowak". Przy przebadanych 111 markerach ma w stosunku do moich wyników różnicę na 9 z nich (i różnic 5 na 94 markerach), co plasuje naszego wspólnego przodka jakieś 600 lat wcześniej, czyli w XIIIw.

Inny krewny to YF67675 w serwisie YFULL.COM  pochodzący ze Słowacji, jednak tu czas do najbliższego wpólnego przedka wynosi 1600 lat.

Być może, "przemieszczenie się" genotypu w przestrzeni i czasie związane było z kolonizacją wołoską Karpat (w kierunku Moraw), lub być może też z rozwojem państwa Wielkomorawskiego.

Jeśli zainteresowałem Cię tym tematem - to chętnie odpowiem na Twoje pytania :)

 

Dokument w ciągłym opracowaniu - 28.05.2020

 

Script logo